สาระสำคัญภายในบทความ
ตอนที่ 1 : วิธีการคำนวณค่าแรงดันคอนกรีต
แรงดันคอนกรีตกับการออกแบบแบบหล่อ: เรื่องสำคัญที่หลายคนมองข้าม
คำถามหนึ่งที่พบได้บ่อยในงานก่อสร้าง คือ: เราควรออกแบบแบบหล่อคอนกรีตให้รับแรงดันเท่าไรจึงจะปลอดภัย?
หลายคนในวงการก่อสร้าง รวมถึงช่างและแม้แต่วิศวกรโยธาเองก็อาจยังไม่เข้าใจหลักการออกแบบแบบหล่อคอนกรีตอย่างถูกต้องและปลอดภัย ทำให้เกิดคำถามและความไม่มั่นใจว่าจะเลือกใช้วัสดุแบบหล่ออย่างไรให้ทั้งประหยัดและไม่เสี่ยงต่อการแตกระเบิดของแบบหล่อ
ในบทความนี้ เราจะพาคุณเข้าใจ “แรงดันคอนกรีตสด” ที่เป็นปัจจัยหลักในการออกแบบแบบหล่อคอนกรีต พร้อมแนวทางการคำนวณอย่างง่ายตามมาตรฐาน ACI และแนวทางการออกแบบให้ปลอดภัยตามมาตรฐาน มยผ. ของกรมโยธาธิการ
แรงดันคอนกรีตสด คืออะไร?
เมื่อคอนกรีตยังอยู่ในสถานะ “สด” (ยังไม่เซ็ตตัว) จะเกิดแรงดันด้านข้างที่กระทำต่อแบบหล่อคอนกรีต หากไม่ออกแบบให้แข็งแรงพอ อาจทำให้แบบหล่อเสียรูป แตกรั่ว หรือถล่มได้
สูตรคำนวณแรงดันคอนกรีตสด (ตาม ACI 347)
สูตรแรงดันคอนกรีตสด (P) หน่วยเป็น กิโลกรัมต่อตารางเมตร (kg/m²)
โดยที่ :
- P = แรงดันด้านข้างของแบบหล่อ (kg/m²)
- R = อัตราเร็วในการเทคอนกรีต (เมตร/ชั่วโมง)
- T = อุณหภูมิของคอนกรีต (°C)
ตัวอย่างการคำนวณ
กรณีที่ 1: เทคอนกรีตด้วยความเร็ว 2 เมตร/ชั่วโมง ที่อุณหภูมิ 35°C
กรณีที่ 2: เพิ่มความเร็วเป็น 3 เมตร/ชั่วโมง
กรณีที่ 3: ลดความเร็วเหลือ 1 เมตร/ชั่วโมง
จะควบคุมแรงดันคอนกรีตได้อย่างไร?
หากต้องการลดแรงดันคอนกรีตเพื่อประหยัดวัสดุแบบหล่อคอนกรีตและลดความเสี่ยงในการแตกระเบิด วิธีง่ายที่สุดคือ “ลดความเร็วในการเทคอนกรีต” เช่น จาก 3 เมตร/ชั่วโมง เหลือ 1 เมตร/ชั่วโมง จะช่วยลดแรงดันได้ถึงครึ่งหนึ่ง
ตัวเลขที่ควรจำ (สำหรับอุณหภูมิ 35°C)
| ความเร็วการเท (m/hr) | แรงดันคอนกรีต (ตัน/m²) |
| 1 เมตร/ชั่วโมง | 2.26 ตัน/m² |
| 2 เมตร/ชั่วโมง | 3.71 ตัน/m² |
| 3 เมตร/ชั่วโมง | 5.17 ตัน/m² |
| 4 เมตร/ชั่วโมง | 6.62 ตัน/m² |
สรุป: ก่อนออกแบบแบบหล่อคอนกรีต ต้องรู้ “แรงดันคอนกรีต”
การรู้แรงดันคอนกรีตที่จะกระทำต่อแบบหล่อ คือ ก้าวแรกที่สำคัญ ในการออกแบบให้ปลอดภัย แข็งแรง และคุ้มค่า หากไม่คำนวณแรงดันอย่างถูกต้อง แบบหล่ออาจแตกรั่วหรือพัง ทำให้เกิดความเสียหายทั้งงานและค่าใช้จ่าย
อยากออกแบบแบบหล่อให้ปลอดภัย ใช้ SUCOOT
หากไม่อยากคำนวณเองหรือต้องการความมั่นใจในงานก่อสร้าง SUCOOT คือ คำตอบสำหรับแบบหล่อคอนกรีตและนั่งร้านที่ปลอดภัย คุ้มค่า และได้มาตรฐาน
